Grid Brief

  • นพลักษณ์ (Enneagram) คือ ศาสตร์ที่ใช้ทำความเข้าใจตนเองและผู้อื่น ผ่านการรู้จักบุคลิกภาพ หรือ ‘ลักษณ์’ ต่าง ๆ 9 แบบ ซึ่งปรับใช้ในการพัฒนาบุคคล สร้างทีม หรือฝึกภาวะผู้นำในองค์กรได้

ในองค์กรเต็มไปด้วยผู้คนหลากหลาย บางครั้งก็ทำงานสอดคล้อง บางทีกระทบกระทั่งกัน แม้เป็นเรื่องธรรมดา แต่นานไปอาจเป็นปัญหา หากมุ่งแก้ไขแต่เนื้องาน โดยปราศจากการทำความเข้าใจเนื้อแท้ของเพื่อนร่วมงานแต่ละคน ซึ่งเครื่องมือในการทำความเข้าใจมีหลายรูปแบบ ไม่ว่าจะเป็นการจัดนิสัยคนตามกรุ๊ปเลือด 4 แบบ การทดสอบบุคลิกภาพ MBTI 16 สไตล์ หรือการแบ่งบุคลิกภาพคนตามนพลักษณ์ 9 ประเภท ฯลฯ  

เราขอชวนทำความรู้จักกับ ‘นพลักษณ์’ หรือเอ็นเนียแกรม ศาสตร์ในการสร้างความตระหนักรู้ในตนเองและผู้อื่นอย่างลึกซึ้ง ซึ่งที่มาจากคำสอนโบราณของกลุ่มอิสลามนิกายซูฟีกว่าพันปี 

เอ็นเนีย (Ennea) แปลว่า เก้า แกรม (Grammos) แปลว่าจุด เอ็นเนียแกรมจึงหมายถึง รูปดาว 9 จุดที่แสดงถึงกระบวนการพัฒนาของสิ่งต่าง ๆ จากจุดเริ่มต้นจนถึงจุดสิ้นสุด

นพลักษณ์หรือเอ็นเนียแกรม เป็นศาสตร์ที่ใช้ในการทำความเข้าใจผู้คนจากลักษณะบุคลิกภาพ กลไกทางจิตใจ แรงขับภายในหรือแรงจูงใจให้เกิดการแสดงพฤติกรรมต่าง ๆ ซึ่งอธิบายบุคลิกลักษณะของคน 9 ประเภทที่แตกต่างกัน โดยแต่ละประเภท (Type) เรียกว่า ‘ลักษณ์’ 

Credit: tirachardz

คุณคือใครใน 9 ลักษณ์

#ลักษณ์ 1 ผู้แสวงหาความสมบูรณ์แบบ โลกไม่ได้ยอมรับเราตามที่เราเป็น แต่ยอมรับในความถูกต้องและความสมบูรณ์พร้อม คนลักษณ์นี้จึงพยายามทำในสิ่งที่ถูกต้อง เจ้าระเบียบ มีมาตรฐานสูง ใส่ใจศีลธรรม ไม่ชอบความผิดพลาด ทำตามกฎกติกา มักวิจารณ์ตนเองและผู้อื่นอย่างตรงไปตรงมา 

#ลักษณ์ 2 ผู้ให้ โลกจะรักเราก็ต่อเมื่อเราเป็นฝ่ายหยิบยื่นให้ก่อน คนลักษณ์นี้จึงชอบช่วยเหลือ ต้องการเป็นคนสำคัญของคนอื่น ให้ความสำคัญกับความสัมพันธ์ เห็นแก่ผู้อื่นมากกว่าตนเอง จนบางครั้งอาจละเลยความต้องการของตนเอง

#ลักษณ์ 3 นักแสดง โลกจดจำแต่คนที่ประสบความสำเร็จ คนลักษณ์นี้จึงปักใจที่งานและความสำเร็จ เป้าหมายมีไว้พุ่งชน ชอบแข่งขัน ทุ่มเททำงานหนัก ให้ความสำคัญกับภาพลักษณ์ ปรับตัวตามบทบาทได้ดี 

#ลักษณ์ 4 ผู้โศกซึ้ง โลกนี้แหว่งวิ่นและมีบางอย่างที่ขาดหาย คนลักษณ์จึงโหยหาสิ่งที่ตนเองไม่มี ไม่พอใจในสิ่งที่มีอยู่ ตามหาอุดมคติ จึงรู้สึกเศร้าอยู่ลึก ๆ เสมอ ซื่อตรงกับความรู้สึกของตนเอง ลุ่มลึกทางอารมณ์ ช่างฝัน อ่อนไหว 

#ลักษณ์ 5 นักสังเกตการณ์ เพราะเวลา พลังงาน และทรัพยากรของตนมีจำกัด จึงเป็นคนหวงแหนพื้นที่ส่วนตัวสูง สันโดษ ไม่ค่อยแสดงอารมณ์ความรู้สึกของตนเองออกมา คิดวิเคราะห์เป็นระบบ ชอบเรียนรู้เชิงลึก จบงานในตัวได้ 

#ลักษณ์ 6 นักปุจฉา โลกเต็มไปด้วยอันตรายและความไม่แน่นอน จึงเป็นคนชอบคาดการณ์เหตุการณ์เลวร้ายที่อาจเกิดขึ้นเพื่อเตรียมรับมือ จึงขี้กังวล รอบคอบ ชอบความมั่นคง ชัดเจน แน่นอน  

#ลักษณ์ 7 ผู้เสพสุข โลกเต็มไปด้วยสิ่งที่น่าสนใจ โอกาสและทางเลือก จึงเปิดตัวเองกับประสบการณ์แปลกใหม่ที่สนุก ตื่นเต้น มีความสุข ไม่ชอบการผูกมัดและความจำเจ หลีกเลี่ยงปัญหาและความทุกข์ แอ็กทีฟจัด มีพลังสร้างสรรค์สิ่งใหม่ๆ 

#ลักษณ์ 8 เจ้านาย โลกไม่เท่าเทียมกัน คนที่แข็งแกร่งเท่านั้นที่จะรอด จึงเป็นนักสู้เรื่องที่คิดว่าไม่เป็นธรรม ปกป้องคนที่อ่อนแอ ชอบควบคุมสถานการณ์ กล้าคิดกล้าทำ แข็งแกร่ง เสียงดัง ตรงไปตรงมา ไม่ชอบการเอารัดเอาเปรียบ  

#ลักษณ์ 9 นักประสานไมตรี ทุกคนล้วนมีความสำคัญ เราจึงไม่ควรเรียกร้องความสำคัญให้ตนเองมากเกินไป คนลักษณ์นี้จึงชอบทำตัวกลมกลืน ชอบความสงบ สามัคคี ประนีประนอม ปรับตัวเก่ง จะลำบากใจมากหากเจอความขัดแย้ง 

Credit: tirachardz

นพลักษณ์ยังมีรายละเอียดปลีกย่อยอีกมากให้ศึกษา ที่สำคัญคือควรศึกษาเพื่อทำความเข้าใจตนเองและผู้อื่น ไม่ได้มีไว้แปะป้ายให้ตนเองหรือใครว่า ‘ต้อง’ เป็นคนแบบนั้นแบบนี้เสมอไป เพราะลักษณ์หนึ่ง ๆ เป็นเพียงด้านใดด้านหนึ่ง แต่ไม่ใช่ทั้งหมดที่คนคนนั้นเป็นหรือสามารถเป็นได้ นพลักษณ์จึงเป็นเครื่องมือปลดปล่อยศักยภาพตนเอง ไม่ใช่กรงขังตายตัวหรือมีไว้ให้ยึดติด 

ทักษะจำเป็นสูงสุดในโลกการทำงานยุคใหม่ไม่ใช่ความรู้เรื่องเอไอ การเขียนโค้ด หรือเทคโนโลยีสุดล้ำ แต่เป็นทักษะในการทำงานและอยู่ร่วมกับผู้อื่นได้ นพลักษณ์จึงเป็นตัวช่วยชั้นดีสำหรับคนทำงาน เพราะเมื่อเรารู้จักลักษณ์ของตนเองและคนอื่นโดยไม่ตัดสินกันและกันว่าอะไรคือข้อดี-ข้อเสีย ไม่แปะป้ายว่าลักษณ์ใดคือผู้นำ ลักษณ์ใดคือผู้ตาม ทว่าแต่ละคนสามารถเลือกใช้คุณสมบัติต่าง ๆ ตามสถานการณ์ได้อย่างเหมาะสมยิ่งขึ้น นำไปสู่การทำงานเป็นทีมอเวนเจอร์ที่แข็งแกร่งได้และโอนอ่อนเป็น


Credit: Freepik